محسن رفعت، استاد دانشگاه حضرت معصومه(س) شامگاه ۱۴ مردادماه در نشست علمی «آثار زیارت امام حسین(ع) در روایات» از سلسله نشست‌های مکتب حسینی(ع) با بیان اینکه یکی از موضوعات مهم پیرامون واقعه کربلا که معمولا از آن غفلت می‌شود در حالی که یک رکن است زیارت امام حسین(ع) است؛ زیارت یک کار نمادین و عبادی صرف نیست که بگوییم خوب است؛ بلکه یکی از اهداف کربلا است و باعث معنابخشی به قیام کربلا شده است؛ اگر زیارت نبود کربلا یک تراژدی و واقعه سخت و جانکاه و بی‌ثمر تلقی می‌شد.

وی افزود: زینب کبری چرا جز زیبایی ندید و فرمود: ما رایت الا جمیلا؛ عبیدالله به او گفت دیدی خدا با برادرت و خاندانت چه کرد و ایشان این تعبیر زیبا را فرمودند. سؤال، مگر قطعه‌قطعه شدن نزدیکان زیبایی دارد؟ اسارت مگر زیبایی دارد؟ شهادت امام و طفل معصوم امام(ع) مگر زیباست؟ این‌ها از مباحث کمتر گفته شده کربلاست زیرا بیشتر در محرم به تحلیل تاریخی واقعه کربلا می‌پردازیم. زیارت امام حسین(ع) آن قطعه‌ای است که کل ماجرای کربلا را زیبا می‌کند و اگر زیارت را برداریم یکی از ارکان را حذف کرده‌ایم.

رفعت ادامه داد: یکی از اهدافی که امام حسین(ع) در این شهادت مدنظرشان بود این بود که کربلا جایگاه و مرکز و مشهدی روی کره زمین شود تا همه حول یک محور جمع شوند؛ عهد و قرار امام حسین(ع) از ابتدا این بوده است و پیامبر(ص) و دیگران از این شهادت اطلاع داده‌اند و انبیای ماقبل برای این ماجرا گریسته‌اند. قرار بوده امام حسین(ع) در این زمین به شهادت برسند و در اثر آن یکسری اختیارات ایجاد شود و خلایق شایسته به درجاتی برسند. این برنامه الهی است که خدا محقق کرده است لذا زیارت یکی از اهداف است نه صرفا اینکه امام قصد اصلاح امت و امر به معروف داشتند و بعد دشمنان هم ایشان را شهید کردند و همه چیز تمام شد. 

هدف اصلی قیام کربلا 

استاد دانشگاه حضرت معصومه(س) با بیان اینکه ماجرای کربلا اهداف چند لایه از مرتبه پایین تا بالا داشت، اظهار کرد: هدف امام حسین(ع) این بود که یزید نباشد و اسلامی که به نام پیامبر(ص) تبلیغ می‌شد اصلاح شود ولی هدف اصلی حضرت این بود که در کربلا غوغایی ایجاد کند؛ روایتی را ابن قولویه در کامل الزیارت از قدامه بن زائده از پدرش نقل کرده است که امام سجاد(ع) به او گفت شنیده‌ام قصد داری تا به زیارت پدرم اباعبدالله الحسین بروی، تو چرا به زیارت می‌روی، زیرا اگر حکومت بفهمد برای تو دردسر درست خواهد کرد و قدامه گفت من به خاطر خدا این کار را می‌کنم؛ من به عصبانیت کسی کاری ندارم و از آزار آنان هم نمی‌ترسم و امام به او گفت به خدا قسم این کار درست است و سه بار به قدامه تاکید کرد: ابشر ابشر ابشر ثم ابشر ... .

رفعت ادامه داد: امام سجاد(ع) فرمودند که من می‌خواهم به تو بشارتی بدهم و آن یک خبر است خبری که جا دارد کسی برای شنیدن آن بار سفر ببندد و به سرزمین دوری برود؛ حضرت روایت را اینطور فرمودند: وقتی ماجرای کربلا پیش آمد پدرم و همراهان و برادران و فرزندان برادرش را کشتند و ما را به اسارت گرفتند و من ایستادم و به قتلگاه نگریستم و دیدم بدن‌ها متلاشی شده  چیزی هم روی آن‌ها نینداخته‌اند؛ من از این صحنه نزدیک بود جان بدهم و خیلی به سینه‌ام فشار وارد شد؛ عمه‌ام زینب حال مرا دید و از حالتم پرسید و گفتم چطور جزع نکنم وقتی می‌بینم بدن مولا و سیدم غرق در خون و قطعه‌قطعه شده و بدون کفن آنان را رها کرده‌اند و اینقدر متلاشی است که کسی جرئت نزدیک‌شدن به آنها را ندارد گویی ایشان خانواده‌ای متعلق به دیلم و خزر بودند نه اهل بیت پیامبر(ص). زینب فرمودند چیزی که تو می‌بینی تو را به جزع و فزع نیندازد.

استاد دانشگاه حضرت معصومه(س) بیان کرد: حضرت زینب(س) ادامه دادند این چیزی که به تو می‌گویم از پیامبر(ص) است که فرمودند گروهی از بنی‌هاشم خواهند آمد و این بدن‌ها را جمع می‌کنند و در اینجا گنبد و بارگاه و پرچم و علم نصب خواهد شد و اثر این حرم محو نمی‌شود و نمی‌توانند آن را از بین ببرند با اینکه روزگاری از آن خواهد گذشت. نقل است ۱۸ بار حرم را خراب کرده‌اند، ولی نتوانستند اثر آن را از بین ببرند. امامان کفر جمع می‌شوند تا حرم را از بین ببرند ولی نمی‌توانند؛ در همین سال‌های قبل دیدیم که هفت تریلیون دلار هزینه کردند تا حرم را خراب کنند ولی نتوانستند. حدیث ام ایمن هم مشهور است؛ ام ایمن گفته است ظرف شیر و خرمایی آوردند و پیامبر از آن خوردند و نگاهی از روی خوشحالی به سمت آسمان برداشتند و سجده و دعا کردند و وقتی از سجده بلند شدند دیدند صورت پیامبر(ص) خیس اشک است و خبر از شهادت امام علی(ع)، امام حسین(ع) و امام حسین(ع) دادند و به نقل از جبرئیل فرمودند که او به من خبر داد که حرمی در کربلای حسین ساخته خواهد شد که عامل عاقبت بخیری مؤمنان است و هزاران ملک بر گرد این قبر خواهند چرخید و برای زائران آن دعا می‌کنند و هر کسی که به زیارت امام حسین(ع) برود مهری از نور الهی بر پیشانی او می‌زنند که روی آن نوشته است: هذا زائر قبر خیر الشهدا؛ این زائر بهترین شهدا است و در قیامت از پیشانی آنان نوری بیرون می‌آید.

رفعت اضافه کرد: در ادامه روایت بیان شده است که یکسری افراد ملعون همه تلاش خود را به کار می‌گیرند تا آثار این قبر را از بین ببرند ولی به نتیجه نخواهند رسید. زینب(س) فرمودند وقتی ابن ملجم آن ضربت را به پدرم زد روایت ام ایمن را برای امیر مؤمنان(ع) بیان کردم و ایشان فرمودند بله درست شنیدی ولی ای زینب(س) می‌بینم روزی را که در شهر کوفه تو را اسیر خواهند کرد و تو فقط بابت آن روز صبر پیشه کن. بنابراین حضرت زینب(س) به امام سجاد(ع) فرمودند که خداوند عهد کرده است تا در اینجا حرمی برپا شود که تا قیمت خواهد درخشید و شیاطین از این حرم لطمه و آسیب می‌بینند. 

زیارت کربلا؛ اجر شهادت امام حسین(ع)

استاد دانشگاه حضرت معصومه(س) با بیان اینکه امام حسین(ع) امروز هم با این حرم و بارگاه اثرگذاری در عالم دارند، اظهار کرد: زیارت در حقیقت اجر شهادت حسین بن علی(ع) است؛ وقتی امام حسین(ع) وارد کربلا شد زمین مزروعی بود و امام آن را خریدند و فرمودند من پولی را اضافه برای این زمین می‌دهم و عهد می‌گیرم هر کسی به زیارت آمد تا سه روز از او پذیرایی کنید؛ زیارت اربعین هم از ابتدا مقصود امام حسین(ع) بوده است تا کارکرد اجتماعی پیدا کند و قلوب مؤمنین در حول یک محور فعالیت کند.

رفعت با اشاره به اینکه چیزی که به زندگی معنا می‌دهد ارتباطات است و بدون رابطه با دیگران و محیط زیست و ... زندگی بی مفهوم است، ادامه داد: این رابطه‌ها، خلأ و کمبودهای ما را برطرف می‌کند؛ گاهی این رابطه برای رفع کمبود مسائل دنیوی است و ما وقتی به همدیگر می‌رسیم نگاه مادی داریم و اینکه قیمت سکه و ارز چقدر است؟ البته در روایات توصیه شده است با کسی همنشینی کنید که وقتی کنار او هستید شک شما برطرف و یقین‌تان زیاد شود. حتی در برخی روایات داریم انسان اگر به دیدار مؤمنی برود که از او حال خوب معنوی بگیرد و حال بد او برطرف شود و رذایلی از او دور شود، آن منزل و خانه از جنس حرم و زیارت اهل بیت(ع) است، زیرا در زیارت هم قرار است حذف و اضافه صورت بگیرد و انسان رذایلی را دور کند و فضایلی را به خود بیفزاید.